Ülkemizde takviye edici gıdalar ile ilgili bilgilere ve düzenlemelere Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği’nden ulaşmak mümkündür.
Bu ürünlerin, piyasaya sürülmeden önce belirli onay işlemlerinden geçmesi gerekmektedir. Bu onay ve kontrol işlemleri Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılmaktadır. Onay işlemlerinden bir tanesi de etiket onayı olup ürün, etiketleme aşamasında sıkı kurallara tabidir.
Zira; Takviye edici gıda ürünleri için Resmî Gazete‘de yayınlanmış olan yönetmelik ve tebliğlerin içeriğindeki kurallara uygun olarak etiket hazırlanması gerekmektedir.
İlgili yönetmelik ve tebliğler sırasıyla;
T.C. RG 02.05.2013/28635 | Takviye Edici Gıdaların İthalatı, Üretimi, İşlenmesi ve Piyasaya Arzına İlişkin Yönetmelik |
T.C. RG 16.08.2013/28737 | Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği |
T.C. RG 26.01.2017/29960 (Mükerrer) | Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği |
Etiket üzerinde ürünün çeşidine göre temel olarak yer alması gereken bilgilere ek olarak yönetmelik ve tebliğlere uygun olduğu takdirde ek açıklamalar da eklenebilmektedir.
26.01.2017/29960 sayılı Resmî Gazete’ de Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği yayınlanmış olup bu yönetmeliğin hukuki dayanağı, algı farklılıkları ve bilgi gereksinimleri dahil gıda hakkında bilgilendirme açısından tüketicilerin üst düzeyde korunmasına ilişkin kuralları belirlemektir. Bu amacı uygun olarak, ürün etiketinde bulunması gereken ve bulunması yasak olan hususlar açıkça düzenlenmiştir.
Ürün etiketinde olması gerekenler;
- Ürünün Yönetmeliğe Uygun Olarak Tanımlanmış Adı
- Net Ağırlık/ Miktar Bilgisi
- Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi, Dolum Tarihi, Parti / Seri No Bilgileri
- Kullanım Şekli
- İçerik Ve Günlük Maruziyet Bilgisi
- 4-10 Yaş Grubu Çocuklara Yönelik Veya Yetişkinlere Yönelik Olduğuna Dair Bilgi
- Muhafaza Koşulları
- Menşei Ülke
- İşletme Kayıt Numarası
- Üretici Firma Bilgisi (İthalat Veya Fason Ürünler İçin)
- Takviye Edici Gıda Onay Numarası
- Barkod
- Uyarıcı Bilgiler
Etikette bulunması yasaklı olan haller ise;
- Etikette, sunumda veya reklamda, bir hastalığı önleme tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren, besin öğelerinin yeterli ve dengeli bir beslenme ile karşılanamayacağını belirten veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz.
- 2 yaşın altındaki bebek ve küçük çocuklar için takviye edici gıda üretilemez ve piyasaya arz edilemez.
- 2-4 veya 4-10 yaş gruplarına yönelik olmayan takviye edici gıdaların etiketinde çocuklara yönelik olduğunu ima eden şekil, resim ve ifade yer alamaz.
Etikette ve detay sayfasında, yalnızca Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği kapsamında onaylanan beslenme beyanları kullanılabilir. Sağlık beyanları izni, Sağlık Bakanlığı tarafından kontrol edilir. Yönetmelik’in amacı; tüketicileri ürünler hakkında yapılan yanıltıcı ve yanlış beyanlara karşı korumaktır.
Takviye edici gıdalar ilaç olmadığı gibi normal beslenmenin yerine geçmez dolayısıyla herhangi bir hastalığı önleme veya tedavi etme işlevine sahip değildir. Örneğin; ‘’İlaç Değildir’’ ibaresinin yüksekliği en az 3mm olmak zorundadır. Dolayısıyla bu şekilde de beyan yapılmaz. Aynı zamanda takviye edici gıdaların etiketinde, ‘’Etiketleme Yönetmeliği’’nde belirtilen ‘’Beslenme Bildirimi’’ uygulanmaz.
Kanun ve yönetmeliklerin amacı, algı farklılıkları ve bilginin gerekleri de dahil olmak üzere gıda bilgileri ile ilgili olarak tüketicilerin en üst düzeyde korunmasına ilişkin kuralları belirlemektir. Etiket üzerinde ürünün çeşidine göre temel olarak yer alması gereken bilgiler bu şekilde olup tebliğlere ve yönetmeliklere uygun olduğu müddetçe ek açıklamalar da eklenebilmektedir.